W dniach 1–3.4.2022 r. w Katowicach obradowało XXVIII Zwyczajne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”.

1.4.2022 r. delegaci udzielili absolu­torium Prezesowi Zarządu oraz członkom Zarządu, a także przyjęli sprawozdanie finansowe. Ponadto delegaci przyjęli uchwałę o uwzględnieniu odwołania Zarządu od uchwały Zebrania Oddziału Płockiego i wykluczeniu z grona członków Stowarzyszenia sędziego Mariusza Królikowskiego. Delegaci przyjęli także uchwałę w sprawie utworzenia nowego Oddziału Stowarzyszenia z siedzibą we Włocławku.

2.4.2022 r. pierwszym akcentem obrad było wręczenie Honorowych Odznak „Iustitii”. Anna Begier, Agnieszka Buraczewska, Anna Głowacka, Jarosław Łuczaj, Tomasz Klimko, Marta Knotz, Marcin Walasik, Anna Wypych-Knieć, Urszula Żółtak – to sędziowie Laureaci Honorowej Odznaki „Iustitii” w 2022 r.! To m.in. dzięki ich pracy i zaangażowaniu w Polsce wciąż mówi się o wolności i zasadach, a nasz kraj nie zapada się całkiem w autorytaryzmy, chaos i bezprawie.

Obywatelską Honorową Odznakę „Iustitii” otrzymała sędzia Anna Głowacka. Pani Sędzia, która z ważnych powodów nie mogła uczestniczyć w zebraniu, wystosowała pisemne podziękowania¹.

Następnie delegaci przeszli do wyborów Prezesa Stowarzyszenia. Zebranie Delegatów po raz kolejny wybrało na tę funkcję sędziego prof. Krystiana Markiewicza. Za wyborem było 131 spośród 134 oddanych głosów.

Zebranie Delegatów wybrało również nowy zarząd. Są to: Małgorzata Stanek, Tomasz Zawiślak, Dorota Zabłudowska, Bartłomiej Przymusiński, Joanna Hetnarowicz-Sikora, Tomasz Marczyński, Arkadiusz Tomczak, Wojciech Buchajczuk i Katarzyna Kałwak. Z wyjątkiem Katarzyny Kałwak dla pozostałych członków zarządu to jest kolejna kadencja.

Zebranie przyjęło uchwałę programową:

„Stowarzyszenie Sędziów Polskich «Iustitia» będzie konsekwentnie podążać drogą do przywrócenia i utrzymania w Rzeczpospolitej Polskiej praworządności. Drogę tę wyznaczyły uchwały poprzednich Zebrań Delegatów.

Nie możemy ustąpić przed bezprawiem. Jesteśmy to winni Polkom i Polakom, naszym dzieciom i wnukom oraz poprzednim pokoleniom, które walczyły o to, aby nasza Ojczyzna była wolna, demokratyczna i praworządna.

Jesteśmy przekonani, że wolna i bezpieczna Polska, to Polska w Unii Europejskiej, silna wartościami tworzącymi fundamenty państwa prawa i opartymi na nich sojuszami.

W ostatnim czasie po raz kolejny odebraliśmy bolesną lekcję, że od ataku na instytucje strzegące demokracji i wolności się zaczyna, a potem wraz z władzą autorytarną może przyjść wojna. (…)”².

Delegaci przyjęli także apel do asesorów sądowych oraz sędziów po ase­surze powołanych przy udziale neo-KRS:

„Wyrażamy zrozumienie dla sytuacji asesorów i  sędziów po asesurze – powołanych przy udziale neo-KRS – wynikającej ze specyfiki procedury powołania, co znalazło odzwierciedlenie w projekcie ustawy SSP „Iustitia”, popartym przez Porozumienie dla Praworządności. Jednocześnie zwracamy się do nich, aby wsparli Stowarzyszenie w walce o przywrócenie w Polsce fundamentów państwa prawa”.

Przez aklamację przyjęto uchwałę wyrażającą solidarność z Ukrainą:

„– Mieszkańcom Mariupola, Charkowa, Irpienia, Równego i tych wszystkich ukraińskich miast, których dotyka teraz przemoc wojny,

– Obywatelom Ukrainy tułającym się po świecie w nadziei na bezpieczniejszy los,

– Tym, którzy za wschodnią granicą Polski walczą dzisiaj o spokojną przyszłość swoich bliskich, o prawo do samostanowienia, wolność i szansę na życie w cywilizowanym świecie,

polscy sędziowie zgromadzeni w Katowicach na XXVIII Zwyczajnym Zebraniu Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich «Iustitia» przesyłają wyrazy solidarności.

Podkreślamy, że sprzeczna z prawem napaść Federacji Rosyjskiej na suwerenną Ukrainę nie może być akceptowana przez demokratyczne państwa i musi spotkać się ze zdecydowanymi reakcjami międzynarodowej społeczności i wymiaru sprawiedliwości. Wszystkim, w tym sprawującym władzę, przypominamy że gwarantem właściwej ochrony praw człowieka przed dyktaturą jest siła prawa, a nie prawo siły. Polska i Ukraina są członkami międzynarodowej wspólnoty wolnych narodów, dla których ważne są prawda, uczciwość, szacunek dla każdego człowieka i umiłowanie wolności. Zapewniamy też, że jako sędziowie będziemy cały czas nieść pomoc potrzebującym – aż do zwycięstwa.

Nie umarła jeszcze Ukrainy ni chwała, ni wolność.

Jeszcze do Was, bracia Ukraińcy, uśmiechnie się los.

Sława Ukrajini!”

Trzeciego dnia obrad delegaci wysłuchali wystąpienia Pani Sędzi Eleny Żurawskiej z Najwyższej Rady Sprawiedliwości Ukrainy, która opowiedziała o sytuacji sądownictwa w Ukrainie i ukraińskich sędziów.

IS

¹ Całość podziękowań na stronie: https://www.iustitia.pl/4424-obywatelska-honorowa-odznake-iustitii-2022-r-otrzymala-sedzia-ania-glowacka.

² Cała uchwała na stronie: https://www.iustitia.pl/4427-uchwala-programowa-xxviii-zwyczajnego-zebrania-delegatow-ssp-iustitia-w-katowicach

„Stajemy w obliczu niesprowokowanej i nieuzasadnionej zbrojnej napaści wojsk Federacji Rosyjskiej na suwerenne państwo w środku Europy. Akt agresji stawia Federację Rosyjską poza kręgiem państw, których społeczeństwa pragną żyć w pokoju, dobrobycie i poszanowaniu prawa oraz ­wartości służących budowaniu wspólnoty międzynarodowej opartej na dialogu i współpracy. Jest przejawem dążenia do destrukcji pod kłamliwymi hasłami, których nikt, kto jest przywiązany do wolności, nie może uznać za własne.

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” solidaryzuje się z napadniętym społeczeństwem ukraińskim i wzywa wszystkich Polaków do udzielania niezbędnej pomocy Ukraińcom. Wojna dotyka wszystkich, lecz szczególnie ludność cywilną. Jesteśmy gotowi nieść pomoc każdemu, kto będzie jej potrzebował, w każdej dostępnej nam formie. Z aprobatą odnotowujemy fakt, że w tej groźnej sytuacji przedstawiciele władzy wykonawczej w Polsce odwołują się do wspólnoty państw w Unii Europejskiej i sprzymierzonych w NATO. Są to realne wspólnoty, które jako jedyne mogą skutecznie stawić czoło zagrożeniu ze strony Rosji. W nich znajduje się źródło naszych wartości i gwarancja naszego bezpieczeństwa. Wzywamy wszystkie środowiska polityczne, szczególnie te, które mają swoją reprezentację w Sejmie i Senacie, a także Prezydenta RP do wspólnej pracy w duchu porozumienia w celu rychłego i prawdziwego przywrócenia praworządności. Polska racja stanu wymaga wzniesienia się ponad partykularne interesy par­tyjne¹.

IS

¹ Całość stanowiska pod adresem: https://www.iustitia.pl/4393-stanowisko-stowarzyszenia-sedziow-polskich-iustitia-w-sprawie-agresji-federacji-rosyjskiej-przeciwko-ukrainie.

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” przyjął 2.3.2022 r. stanowisko, w którym odniósł się krytycznie do postawy sędziów – członków neo-KRS. W stanowisku Zarząd oświadczył, że ze zdumieniem i najwyższą dezaprobatą odbiera apel wystosowany do sędziów przez neo-KRS „o wsparcie akcji humanitarnych mających na celu udzielanie pomocy uchodźcom uciekającym z obszarów objętych działaniami wojennymi” [pisownia oryginalna].

Członkowie Zarządu naszego Stowarzyszenia podkreślili, iż: „sędziowie od pierwszych godzin agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę podjęli ­aktywne działania nakierowane m.in. na zorganizowanie i udzielenie wszelkiej możliwej pomocy zarówno walczącym o zachowanie wolności w Ukrainie, jak i uchodźcom z tych terenów, podobnie jak czynili to w każdej sytuacji wymagającej wsparcia w imię wartości humanitarnych, które wszyscy wyznajemy”.

„Nie wzywamy członków neo-KRS do udzielenia wsparcia uchodźcom, nie apelujemy do nich. Każdy przyzwoity człowiek wie, jak należy się zachować w określonej sytuacji. Oczekujemy jednak nie deklaracji, a realnych działań, w tym takich, które pozwolą przywrócić w Polsce praworządność i poprzez wykonanie orzeczeń trybunałów europejskich zapewnić jej miejsce w demokratycznej wspólnocie państw europejskich.

Obstrukcja wyroków ETPCz i dalsze zasiadanie w neo-KRS jest tożsame z postawą władz Federacji Rosyjskiej. Każdy w ramach swoich możliwości może podjąć odpowiednie działania. Czyny, nie deklaracje, pokażą prawdziwe intencje¹.

IS

¹ Całość stanowiska na stronie: https://www.iustitia.pl/4403-stanowisko-stowarzyszenia-sedziow-polskich-iustitia-w-sprawie-postawy-sedziow-czlonkow-neokrs.

„W marcu 2022 r., niemal w pierwszych dniach wojny, Stowarzyszenie Sędziów Polskich «Iustitia» podpisało porozumienie o współpracy „Dla Ukrainy” z Ogólnopolską Fundacją Doradców Podatkowych, której prezesem jest, wcześniej współpracująca już z naszym Stowarzyszeniem, Iwona Wojsław.

Działania w ramach zawiązanej współpracy nakierowane są na wsparcie mieszkańców walczącej Ukrainy oraz uchodźców i imigrantów z Ukrainy przebywających na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, w szczególności zaś na:

– organizowanie i przeprowadzanie celowanych dostaw pomocy rzeczowej kierowanej do mieszkańców walczącej Ukrainy,

– organizowanie i przeprowadzanie celowanych dostaw pomocy rzeczowej kierowanej do małoletnich uchodźców i imigrantów z Ukrainy przebywających już na terenie Rzeczypospolitej Polskiej w ramach placówek opieki zorganizowanej i pieczy zastępczej,

– zapewnienie dostępu do pomocy medycznej uchodźcom i imigrantom z Ukrainy przebywającym już na terenie Rzeczypospolitej Polskiej w przypadkach wymagających specjalnego zaopatrzenia medycznego,

– pomoc w adaptacji i aktywizacji zawodowej uchodźców i imigrantów z Ukrainy przebywających na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem osób o wykształceniu prawniczym oraz studentów ukraińskich uczelni wyższych przed konfliktem zbrojnym na Ukrainie,

– organizowanie nauki języka polskiego dla uchodźców i imigrantów z Ukrainy przebywających na terenie Rzeczpospolitej Polskiej w ośrodkach miejskich należących do kategorii miast średnich.

W ostatnim czasie Stowarzyszenie «Iustitia» przekazało w ramach porozumienia kwotę 4203 zł. Z tych pieniędzy uruchomione zostały 2 szkoły nauki języka polskiego dla uchodźców z Ukrainy. Jest to grupa 118 osób. Kurs języka polskiego trwa 2 miesiące i odbywa się w dwóch miejscowościach: Radymnie i Łańcucie.

Każda ze szkół przewiduje koszty swego kursu na łączną kwotę 5700 zł. Nasza darowizna przeznaczona została właśnie na ten cel, który jest zgodny z porozumieniem. Szkoły i kursanci wiedzą, że to pomoc od «Iustitii», gdyż jest to działanie przypisane naszemu Stowarzyszeniu. W ramach porozumienia chcielibyśmy także wspomóc dzieci ukraińskie po przeszczepie wątroby oraz dom dziecka prowadzony przez ukraińskie Siostry Niepokalanej w Jazłowcu na Ukrainie.

Jednocześnie warto wspomnieć, że mamy też pod opieką kilka rodzin zastępczych z domów dziecka z Ukrainy w Stowarzyszeniu Jedno Serce – to właśnie tam będą kierowane kolejne środki od członków naszego stowarzyszenia.

Wszelkie informacje, a przede wszystkim sprawozdanie znajdują się na stronie kidp.pl (KOMU POMAGAMY?) Zakładka Ukraina na kidp.pl poświęcona jest działaniu w ramach naszego porozumienia. Gorąco zachęcamy do śledzenia relacji z kolejnych przedsięwzięć. Potrzebne są oczywiście środki finansowe i to spore, aby nasze cele ­zrealizować.

W związku z przedstawionym realnym planem działania prosimy o dokonywanie wpłat na konto Ogólnopolskiej Fundacji Doradców Podatkowych nr 82 1020 2313 0000 3102 0421 1173 z dopiskiem „Sędziowie Ukrainie”.

Dane do wpłat walutowych:

1. 47 1020 2498 0000 8102 0742 5559 (EUR)

2. 76 1020 2498 0000 8802 0742 5566 (GBP)

3. 81 1020 2498 0000 8602 0742 5574 (USD)

Wszystkie wpłaty będą przeznaczone na bezpośrednią pomoc ofiarom wojny na Ukrainie”.

IS

Europejskie Stowarzyszenie Sędziów przyjęło 29.4.2022 r. rezolucję, w której zaapelowało do polskich władz o jak najszybsze podjęcie wszelkich prac w celu wykonania orzeczeń TSUE.

W rezolucji czytamy m.in.:

„Europejskie Stowarzyszenie Sędziów apeluje do władz polskich o podjęcie natychmiastowych kroków w celu przyjęcia lub wprowadzenia w życie wszelkich środków niezbędnych do wykonania tych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, a w szczególności

– zakończenie działalności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego;

– przywrócenie do pracy wszystkich sędziów, którzy zostali zawieszeni lub przeniesieni na podstawie decyzji tej Izby;

– uchylenie niedawno wprowadzonych przepisów, zgodnie z którymi sędzia może podlegać postępowaniu dyscyplinarnemu na podstawie treści wydanego wyroku lub zakwestionowania zasadności przepisów o powołaniu sędziów;

– zmianę ram prawnych regulujących skład Krajowej Rady Sądownictwa, tak aby dostosować je do standardów europejskich, zgodnie z którymi większość jej członków winni stanowić sędziowie wybrani przez sędziów¹.

IS

¹ Całość rezolucji dostępna pod adresem: https://www.iustitia.pl/4447-rezolucja-europejskiego-stowarzyszenia-sedziow-przyjeta-29-kwietnia-2022-w-porto.

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” przyjął 13.5.2022 r. uchwałę w sprawie wyboru sędziów do neo-KRS na kolejną kadencję. W uchwale Zarząd podkreślił m.in., że wybierając do nowego składu Krajowej Rady Sądownictwa sędziów przez siebie wskazanych, skompromitowanych, wbrew Konstytucji i wyrokom TSUE oraz ETPC władza polityczna po raz kolejny pokazała, że za nic ma Konstytucję, traktaty europejskie i zwyczajną ludzką przyzwoitość. Liczy się tylko władza.

Zarząd zaznaczył, iż: „jako sędziowie Rzeczypospolitej Polskiej, a zarazem przedstawiciele Państwa Polskiego, będziemy stać na straży Konstytucji i zapisanych w niej praw i wolności obywatelskich. My dochowamy swojego ślubowania, by służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki sędziego wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie według swego sumienia, dochować tajemnicy prawnie chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości.”¹

IS

¹ Całość uchwały na stronie: https://www.iustitia.pl/81-uchwaly/4453-uchwala-zarzadu-ssp-iustitia-z-13-maja-2022-r-w-sprawie-wyboru-sedziow-do-neokrs.

Stowarzyszenie „Iustitia” rozpoczęło realizację ogólnopolskiego projektu pt. „Rządy Prawa – Wspólna Sprawa”.

W serii nagrań na YouTube i platformach z podcastami Anna Maria Wesołowska będzie mówić o typowych sprawach, które interesują Polaków, jak np. kredyty frankowe, chwilówki, jak napisać testament, jakie są konsekwencje jazdy po alkoholu. Chcemy w ten sposób wytłumaczyć Polakom, jak działa prawo. W ramach projektu odbędą się także serie warsztatów i debat z sędziami podczas dużych festiwali, lokalnych pikników oraz specjalnych spotkań oraz konkursy z nagrodami. Mają także powstać lokalne kluby „Rządy Prawa – Wspólna Sprawa”.

23.5.2022 r. ruszyła witryna projektu pod adresem https://rzadyprawa.pl/, gdzie m.in. będzie mapka zaplanowanych spotkań, relacje z wydarzeń, podcasty, publikacje oraz informacje o konkursach.

Oprócz Sędzi Anny Marii Wesołowskiej twarzami projektu są: Piotr Gąciarek, Joanna Hetnarowicz-Sikora, Maja Jabłońska, Jolanta Jeżewska, Paweł Juszczyszyn, Katarzyna Kałwak, Karolina Rokita¹.

IS

¹ Więcej na ten temat pod adresem: https://www.iustitia.pl/4458-rzady-prawa-wspolna-sprawa-sedziowie-z-iustitii-beda-rozmawiac-z-polakami-2.

„Gdy dziś słyszymy z ust polityków, że zmiana nazwy Izby Dyscyplinarnej na Izbę Odpowiedzialności Zawodowej rozwiąże konflikt o praworządność w Polsce, to zastanawiamy się kogo politycy koalicji rządzącej chcą wprowadzić w błąd: opinię publiczną czy Komisję Europejską? Problem Izby Dyscyplinarnej nie wziął się znikąd, jego przyczyną jest polityczna Krajowa Rada Sądownictwa. Zmiana nazwy Izby Dyscyplinarnej jest pozorem rozwiązania problemu, bo przecież politycznie nominowani sędziowie pozostaną w Sądzie Najwyższym” – wyjaśnił prezes „Iustitii” prof. Krystian Markiewicz.

„Komisja Europejska jakby obawiała się podnieść kwestię KRS podczas rozmów o przywróceniu praworządności. Jest to niezrozumiałe, przez taką polityczną KRS musimy jako Polacy płacić odszkodowania, które przyznaje Trybunał w Strasburgu. Sprawa KRS to sprawa przestrzegania praw człowieka, ona musi być rozwiązana. Rząd i prezydent udają, że tego problemu nie ma, ale ta ich bierność będzie nas coraz więcej kosztować. Będą to wydatki na odszkodowania i pogłębienie chaosu, a już dzisiaj przecież przez chaos Ziobry sprawy w sądach trwają dwa razy dłużej niż 10 lat temu, a kary nałożone na Polskę sięgają 1 ­miliarda złotych” – powiedział Bartłomiej Przymusiński, rzecznik „­Iustitii”.

W liście skierowanym do Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, wszystkie polskie stowarzyszenia sędziowskie zwróciły uwagę, że jest już prawie 2 tysiące wadliwie, w sposób polityczny nominowanych sędziów, co grozi ogromnym chaosem. Zamiast rozwiązać problem KRS, wybrano jej skład na kolejną kadencję, w tym wybrano osoby wskazywane jako uczestnicy afery hejterskiej. Osoby te uzgadniały w ramach zamkniętej grupy, kto ma otrzymać nominację.

Stowarzyszenia podkreśliły, że od strony prawnej konieczne jest, aby kwestię KRS objęło postępowanie przeciwnaruszeniowe, podobne do tego, które dotyczyło Izby Dyscyplinarnej.

Pod listem podpisały się stowarzyszenia sędziowskie: „Iustitia”, Themis, ProfFamilia, Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych w Polsce oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych¹.

IS

¹ Całość listu pod adresem: https://www.iustitia.pl/4464-list-stowarzyszen-sedziowskich-do-ke-parlamentu-europejskiego-komisji-libe-w-sprawie-kluczowych-problemow-sadownictwa.

Sędzia Paweł Juszczyszyn został zawieszony 4.2.2020 r. Przez 839 dni nie mógł pełnić czynności służbowych. Dlaczego? Tylko dlatego, że jako sąd odwoławczy chciał wyjaśnić, kto konkretnie podpisał listy poparcia dla członków upolitycznionej Krajowej Rady Sądownictwa. Chodziło o to, by ustalić, jak powołano ten organ i czy sędzia wskazany potem przez neo-KRS był skutecznie powołany i w ogóle mógł wydać wyrok. 23.12.2019 r. Izba Dyscyplinarna pierwotnie odmówiła zawieszenia Sędziego. Prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie Maciej Nawacki odwołał się od tej decyzji, choć zgodnie z przepisami nie miał do tego uprawnień.

4.2.2020 r. Izba Dyscyplinarna uwzględniła zażalenie i odsunęła Pawła Juszczyszyna od możliwości orzekania. Decyzja o przywróceniu Pawła Juszczyszyna do sędziowskiej służby, kończy – w tym zakresie – bezprawie trwające ponad 2 lata.

Pawła Juszczyszyna reprezentowali pro bono adwokaci Michał Wawrykiewicz, Mikołaj Pietrzak i Paweł Murawski oraz sędzia Dariusz Mazur¹.

IS

¹ https://www.iustitia.pl/postepowania-dyscyplinarne/4461-pawel-juszczyszyn-wraca-do-pracy

W stanowisku przyjętym w 2.6.2022r. Zarząd SSP „Iustitia” wskazał, że zmiana sytuacji epidemicznej w naszym kraju wymaga ponownej refleksji nad ograniczeniami w pracy sądów.

Mając na uwadze fakt, że odwołany został stan epidemii, a nadal trwa stan zagrożenia epidemicznego, ustawodawca powinien zareagować adekwatnie do zmiany sytuacji epidemiologicznej. Wraz ze wzrastającym wskaźnikiem zaszczepienia oraz ze spadkiem wskaźnika zachorowań powinny zostać podjęte kroki zmierzające do pełnej realizacji konstytucyjnych zasad, takich jak jawność postępowania, czy udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. W tym celu niezbędne jest skrócenie okresu obowiązywania ww. ograniczeń.

W ocenie Stowarzyszenia należy niezwłocznie dokonać rzetelnej analizy wpływu sytuacji epidemiologicznej na funkcjonowanie sądów i stosownie do jej wyników, możliwie szybko powrócić do:

– stacjonarnych rozpraw i posiedzeń jawnych, jako podstawowej formy sprawowania wymiaru sprawiedliwości,

– trzyosobowych składów sędziowskich w II instancji,

– udziału ławników w rozpoznawaniu spraw.

Rozprawy zdalne należy uregulować w Kodeksie postępowania cywilnego, szczegółowo dookreślając ich formę i przesłanki merytoryczne ich stosowania, a w akcie niższego rzędu warunki techniczne realizacji rozpraw zdalnych¹.

IS

¹ Pełna treść stanowiska na stronie: https://www.iustitia.pl/83-komunikaty-i-oswiadczenia/4469-stanowisko-stowarzyszenia-sedziow-polskich-iustitia-w-zwiazku-z-zakonczeniem-stanu-epidemii-w-polsce