Edytorial

pobierz pdf

Drogie Czytelniczki, Drodzy Czytelnicy,

Nie wiedzieć kiedy zrobiło się lato… Mam nadzieję, że w tej letniej, wakacyjnej atmosferze chętnie sięgniecie po kolejny numer naszego Kwartalnika.

Tematem tego numeru jest blok tekstów „Prawo na granicy”. Strona prawonagranicy.pl została przygotowana przez prawników: adwokatów, prokuratorów, sędziów, ekspertów Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego – Fundacji oraz pracowników i doktorantów Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stronie tej patronują Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia oraz Komisja Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej. Na stronie umieszczono materiały i opracowania dotyczące prawnych aspektów kryzysu na pograniczu polsko-białoruskim oraz pomocy humanitarnej udzielanej migrantom, a także odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące tych kwestii. Dziękuję wszystkim osobom, które zgodziły się na wykorzystanie ich tekstów w tym numerze, ale szczególnie sędzi Joannie Hetnarowicz Sikorze.

Nie możecie pominąć wyjątkowego wywiadu z Yavuzem Aydinem, który przeprowadziła sędzia Monika Frąckowiak. Yavuz Aydin jest tureckim sędzią, który musiał uciekać ze swojego kraju przed aresztowaniem. Brał udział w Marszu Tysiąca Tóg, który odbył się 11.1.2020 r. w Warszawie. Jest laureatem Nagrody SSP „Iustitia” za 2021 r. w kategorii prawnik. Przyznawana jest ona osobom, które wyróżniły się działaniami na rzecz propagowania zasad praworządności wśród obywateli oraz obrony praworządności na świecie.

W dziale prawo ustrojowe zamieściliśmy artykuł sędziego Bogdana Jędrysa dotyczący wykonania wyroku ETPCz w sprawie Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii. Można się przekonać, co znaczy szacunek dla orzeczeń trybunałów europejskich.

Jak zawsze warto zajrzeć do przeglądu wydarzeń.

Wisienką na torcie są zapiski sędziego Grzegorza Kurdziela, który jako wolontariusz pomagał we Wrocławiu uchodźcom z Ukrainy. Dzięki wrażliwości i talentowi Autora powstało wartościowe dzieło literackie.

Dziękuję, że sięgacie po nasz Kwartalnik.

Tomasz Zawiślak

Zastępca Redaktora Naczelnego

Opublikowano Edytorial, IUSTITIA 1(47)/2022 | Skomentuj

Prawo UE nie pozwala na delegowanie sędziów przez Ministra Sprawiedliwości

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 16.11.2021 r. w sprawach połączonych od C-748/19 do C-754/19 wydał wyrok, w którym stwierdził, że: „Prawo Unii stoi na przeszkodzie obowiązującemu w Polsce systemowi zezwalającemu Ministrowi Sprawiedliwości na delegowanie sędziów do sądów karnych wyższej instancji, z którego to delegowania Minister Sprawiedliwości, będący zarazem Prokuratorem Generalnym, może odwołać sędziego w każdym czasie i bez uzasadnienia. Wymóg niezawisłości sędziowskiej wymaga bowiem, by przepisy dotyczące takiego delegowania przewidywały niezbędne gwarancje w celu uniknięcia ryzyka wykorzystywania takiego delegowania do politycznej kontroli treści orzeczeń sądowych, w szczególności w obszarze prawa karnego”1.

IS

1 Całość wyroku: https://iustitia.pl/nowa-krs-nowy-sn/4313-prawo-unii-stoi-na-przeszkodzie-obowiazujacemu-w-polsce-systemowi-zezwalajacemu-ministrowi-sprawiedliwosci-na-delegowanie-sedziow-do-sadow-karnych-wyzszej-instancji-wyrok-tsue-z-16-listopada-2021r-od-c-748-19-do-c-754-19.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Maciej Ferek i Piotr Gąciarek – kolejni sędziowie zawieszeni przez Izbę Dyscyplinarną

Izba Dyscyplinarna w SN wydała w dniach 16.11.2021 r. (Ryszard Witkowski, Jacek Wygoda, Michał Górski) oraz 24.11.2021 r. (Jacek Wygoda, Konrad Wytrykowski, Jacek Leśniewski) niejawnie stanowiska o tym, że bezterminowo zawiesza w obowiązkach służbowych sędziów Macieja Ferka i Piotra Gąciarka za stosowanie prawa europejskiego! Wynagrodzenie sędziego M. Ferka zostało obniżone o połowę, a sędziego P. Gąciarka o 40%. To jawne złamanie orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE nakazujących zaprzestania działalności Izby1.

IS

1 Więcej informacji: https://iustitia.pl/postepowania-dyscyplinarne/4315-maciej-ferek-kolejny-sedzia-zawieszony-przez-izbe-dyscyplinarna-dzialajaca-przy-sadzie-najwyzszym.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Uchwała Zarządu SSP „Iustitia” w sprawie zawieszenia sędziów Macieja Fereka i Piotra Gąciarka

W uchwale z 25.11.2021 r. Zarząd Stowarzyszenia potępił nieodpowiedzialne i pozbawione podstaw zachowania członków Izby Dyscyplinarnej w SN, polegające na wydawaniu rzekomych orzeczeń w sprawach sędziów1.

IS

1 Całość uchwały: https://iustitia.pl/postepowania-dyscyplinarne/4319-uchwala-zarzadu-stowarzyszenia-sedziow-polskich-iustitia-w-sprawie-zawieszenia-sedziow-macieja-ferka-i-piotra-gaciarka-przez-izbe-dyscyplinarna.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Raport „Iustitii” o wymiarze sprawiedliwości w czasie pandemii COVID-19

Zespół badawczy działający w ramach Zespołu Prawa Cywilnego SSP „Iustitia” zbadał funkcjonowanie sądów w czasie pandemii. Raport pokazał praktyczne aspekty organizacji pracy sądów w tym okresie1.

IS

1 Więcej na temat raportu: https://iustitia.pl/dzialalnosc/opinie-i-raporty/4317-raport-iustitii-o-wymiarze-sprawiedliwosci-w-czasie-covid-19.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Raport „Iustitii” o statystykach w wymiarze sprawiedliwości

Stowarzyszenie opracowało także raport pt. „Obietnice a rzeczywistość. Statystyki sądów rejonowych po pięciu latach reform. 2015–2020”. Raport jest wynikiem pracy zespołu interdyscyplinarnego, składającego się z sędziów oraz niezależnego eksperta. Z raportu wynika m.in., że w sądach rejonowych czas trwania spraw cywilnych wydłużył się, a ogólna liczba sędziów spadła1.

IS

1 Całość raportu: https://iustitia.pl/dzialalnosc/opinie-i-raporty/4318-raport-iustitii-o-statystykach-wymiaru-sprawiedliwosci.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Organizacje i ugrupowania opozycyjne przyjęły projekt „Iustitii” jako podstawę do przywrócenia praworządności w Polsce

Projekt przygotowany przez nasze Stowarzyszenie będzie przedmiotem prac parlamentarnych, które mają przywrócić konstytucyjny i europejski porządek w polskim wymiarze sprawiedliwości. Dnia 7.12.2021 r. porozumienie w tej sprawie podpisało 10 organizacji politycznych i 8 organizacji pozarządowych1.

IS

1 O porozumieniu zob.: https://iustitia.pl/nowa-krs-nowy-sn/4335-wielki-sukces-iustitii-10-ugrupowan-politycznych-w-tym-najwazniejsze-partie-opozycyjne-przyjelo-projekt-iustitii-jako-podstawe-przywrocenia-praworzadnosci-w-polsce.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

„Iustitia” o wyborach do nowej KRS

W dniu 7.12.2021 r. Zarząd SSP „Iustitia” przyjął stanowisko, w którym przypomniał, że aktualnie obowiązująca ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa powierza wybór 24 z 25 członków tej Rady władzy politycznej, co powoduje, iż Rada stała się organem podporządkowanym władzy politycznej i niezdolnym do wypełniania swojego konstytucyjnego zadania – stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a w związku z tym nominacje sędziowskie z udziałem tak powołanego organu są wadliwe i mogą zostać uznane za nieważne. Zarząd wezwał władze polityczne do niezwłocznego podjęcia działań legislacyjnych w celu przywrócenia zgodności wyboru członków KRS z Konstytucją RP, zaś sędziów do powstrzymania się od udziału w tej procedurze1.

IS

1 Całość stanowiska: https://iustitia.pl/83-komunikaty-i-oswiadczenia/4336-iustitia-nie-bedziemy-startowac-w-wyborach-do-politycznej-krs-przez-ta-krs-placimy-miliony-euro-kary.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Izba Dyscyplinarna zawiesiła sędziego Krzysztofa Chmielewskiego

W dniu 5.1.2022 r. Izba Dyscyplinarna w SN zawiesiła w czynnościach służbowych sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie Krzysztofa Chmielewskiego i obniżyła należne mu wynagrodzenie o 25%. Sędzia został zawieszony za to, iż wykonał orzeczenia TSUE i na ich podstawie zakwestionował status sędziego powołanego na wniosek neo-KRS1.

IS

1 Zob. więcej: https://iustitia.pl/postepowania-dyscyplinarne/4349-izba-dyscyplinarna-zawiesila-sedziego-krzysztofa-chmielewskiego-z-sadu-okregowego-z-warszawy-za-to-ze-stosuje-prawo-ue-i-obnizyla-mu-wynagrodzenie-o-25.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj

Uwagi „Iustitii” do prezydenckiego projektu ustawy o sędziach pokoju

Stowarzyszenie krytycznie oceniło prezydencki projekt ustawy o sądach pokoju. W opinii wskazano m.in. że: koszty utworzenia sądów pokoju nie zostały rzetelnie oszacowane; wobec krytycznej sytuacji wymiaru sprawiedliwości spowodowanej wieloletnimi zaniedbaniami ze strony władzy politycznej nie jest to właściwy moment na wprowadzanie tak rewolucyjnych i dyskusyjnych pod względem konstytucyjnym rozwiązań; jest to kolejny eksperyment na żywym organizmie sądów, którego koszty poniosą strony postępowań sądowych, a więc obywatele1.

IS

1 Całość stanowiska: https://iustitia.pl/4337-uwagi-do-prezydenckich-projektow-ustawy-o-sadach-pokoju-oraz-ustawy-przepisy-wprowadzajace-ustawe-o-sadach-pokoju.

Opublikowano IUSTITIA 4(46)/2021, Sprawy bieżące | Skomentuj